Een ontslagprocedure is een juridische procedure die gericht is op beëindiging van de arbeidsovereenkomst, waarbij dit ontslag getoetst  wordt door een onafhankelijke instantie. Er zijn twee ontslagprocedures: de opzegging van de arbeidsovereenkomst met gebruikmaking van een ontslagvergunning van het UWV Werkbedrijf en het verzoek tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst door de kantonrechter.

Ontslagprocedure bij het UWV Werkbedrijf
De werkgever vraagt (schriftelijk) toestemming voor ontslag aan bij het UWV Werkbedrijf. De werkgever dient de noodzaak van het ontslag goed te onderbouwen en motiveren. Te denken valt hierbij aan reorganisatie van het bedrijf, onvoldoende functioneren van de werknemer of verstoring van de verhoudingen. Na indienen van het verzoek vindt er hoor en wederhoor plaats van de werkgever en werknemer. Als het UWV Werkbedrijf een positief advies geeft en  een vergunning geeft aan de werkgever voor ontslag, mag de werkgever de arbeidsovereenkomst met de werknemer opzeggen. Hierbij dient wel de opzegtermijn in acht te worden genomen. Het UWV Werkbedrijf kan geen ontslagvergoeding toekennen. Indien het UWV Werkbedrijf geen toestemming voor ontslag verleent, blijft de arbeidsovereenkomst in stand  omdat de werkgever dan niet mag opzeggen.

Ontslagprocedure bij de kantonrechter
Hierbij dient de werkgever (of werknemer) een verzoek tot ontslag in bij de kantonrechter. Deze procedure verloopt doorgaans sneller dan die bij het UWV Werkbedrijf. Ook hier geldt, dat de redenen voor het verzoek tot ontslag goed gemotiveerd moeten worden. Er moet sprake zijn van zogenaamde  gewichtige redenen, te weten: onbehoorlijk gedrag of gewijzigde omstandigheden. Onder onbehoorlijk gedrag valt onder andere: diefstal, mishandeling en bedreiging. Maar ook het voorliegen van de werknemer aan de werkgever over opleiding of werkervaring en het doorspelen van gevoelige informatie aan concurrenten worden gerekend tot onbehoorlijk gedrag. Gewijzigde omstandigheden zijn niet nader omschreven in de ontslagwetgeving. De kantonrechter kan dit zelf invullen, te denken valt hierbij onder andere aan verstoorde arbeidsverhoudingen.
Bij de ontslagprocedure bij de kantonrechter is ook sprake van hoor en wederhoor van de werkgever en werknemer. Als de kantonrechter de arbeidsovereenkomst ontbindt wordt er ook uitspraak gedaan over de ingangsdatum van het  ontslag. De opzegtermijn van de arbeidsovereenkomst is derhalve niet meer van toepassing. De kantonrechter kijkt in de praktijk vaak naar wat de opzegtermijn geweest zou zijn bij een ontslagprocedure bij het UWV Werkbedrijf. De kantonrechter kan een verzoek tot ontslag afwijzen, bijvoorbeeld bij onvoldoende onderbouwing van het verzoek. De arbeidsovereenkomst blijft dan bestaan.
Bij ontslag kent de kantonrechter  vaak een ontslagvergoeding toe aan de werknemer, die door  de werkgever betaald moet worden. De hoogte hiervan hangt af van de lengte van het dienstverband, de leeftijd en persoonlijke omstandigheden van de werknemer en de mate van ‘schuld’ van werknemer dan wel werkgever aan het ontslag.